Waarom voice search steeds belangrijker wordt en hoe een toegankelijke website daar een rol in speelt

Waarschijnlijk kostte het je weinig moeite om dit artikel te openen. Misschien was het de titel die je inspireert om verder te lezen, of was je gewoon wat aan het doorklikken en kwam je bij dit blog terecht. Ook ik struin op deze manier dagelijks uren over het internet. Of dat is om het nieuws te volgen, of om een nieuwe stofzuiger aan te schaffen. Maar wat wij ons vaak niet beseffen, is wat een voorrecht het is dat we dit artikel met gemak kunnen openen en lezen. En dat deze toegang tot informatie eigenlijk geen voorrecht, maar een standaard zou moeten zijn.

Helaas wordt er bij het ontwerpen van onze digitale (en ook analoge) wereld nog te vaak uitgegaan van een gebruiker zonder fysieke of geestelijke beperkingen. Daarmee missen we een ontzettend grote groep mensen. Denk bijvoorbeeld aan mensen die slechtziend zijn of die moeite hebben met het besturen van een muis door lichamelijke beperkingen.

Gelukkig is digitale toegankelijkheid sinds 2018 wettelijk verplicht voor de (semi-) overheid en gaan steeds meer andere bedrijven ook over op een toegankelijke website. De ontwikkelingen van voice technieken spelen hier een belangrijke rol in. Bij GRRR hebben we gezien dat dit een enorme uitkomst biedt voor mensen met bijvoorbeeld een visuele beperking. In dit artikel vertellen we hoe je ervoor kunt zorgen dat jouw website toegankelijker wordt door deze voice proof te maken.

Bij het ontwerpen van een website wil je je gebruiker kennen. Met welke uitdagingen kampen zij? En wat betekent digitale toegankelijkheid voor hen? Om te meten hoeveel mensen er baat zouden hebben bij een voice gestuurde website heb ik een aantal cijfers onder de loep genomen. Al weten we allemaal dat het lezen van teksten (om verschillende redenen) niet voor iedereen van een leien dakje gaat, vond ik de cijfers toch confronterend. Zeker met het thema digitale toegankelijkheid in het achterhoofd.

In Nederland waren er het afgelopen jaar namelijk zo’n 300.000 mensen met een visuele beperking. Waarvan 222.000 mensen slechtziend (iemand die minder dan 30% ziet), en circa 76.000 mensen blind. Daarnaast zijn er nog ruim 2.5 miljoen Nederlanders die moeite hebben met lezen en schrijven. Voor hen biedt het veel mogelijkheden als zij met content kunnen interacteren door te praten en te luisteren.

Aan de slag met voice technologie dus. Maar wat we nog niet hebben benoemd is dat er een aantal termen te onderscheiden zijn. Zo is een voice search iets anders dan een voice assistant. Zoals de naam al doet vermoeden gaat het eerste om het geven van een zoekopdracht met je stem. Dit heeft voornamelijk met zoekmachines te maken. Een voice assistant is een virtuele spraakassistent die spraakherkenning gebruikt om gevraagde acties uit te voeren. Deze voice assistants worden gebruikt in slimme apparaten als speakers, verlichting en mobiele telefoons en werken op basis van artificial intelligence (AI).

Uiteindelijk zul je met beide termen te maken krijgen als je een website goed wil laten scoren voor voice interfaces. Maar voordat je hiermee aan de slag kunt, is het belangrijk om een toegankelijk gebouwde website te hebben. Zit een website goed in elkaar? Dan wordt deze beter gevonden door zoekmachines als Google en Yahoo, en zullen voice assistants deze content automatisch makkelijker kunnen vinden en voorlezen. Dat is heel in het kort hoe het werkt.

Bij GRRR doken we in de rapporten van onze eigen websites om dit te onderzoeken. Hier was inderdaad een trend te ontdekken. Bijna al onze websites worden goed gevonden in voice user interfaces. Zelfs de websites die we niet specifiek op voice inrichten. De reden hiervan is eigenlijk vrij logisch. Bij GRRR besteden we veel aandacht aan snelheid, vindbaarheid maar ook aan de toegankelijkheid van onze websites.

De stelregel op dit gebied geldt: als je je website bouwt volgens de standaarden (en dus rekening houdt met toegankelijkheid), dan snappen zoekmachines een website beter. Hiermee wordt het ook voor hulptechnologieën makkelijker om een website te begrijpen en voor te lezen. Het spreekt voor zich dat ontwerpen met de focus op accessibility dan ook om meerdere redenen goed is.

Wil je met deze focus een website bouwen? Dan dien je extra te letten op goed gestructureerde, semantische HTML code. Dat betekent onder meer dat je ontwerpt volgens de standaarden van W3C en ook hun Web Content Accessibility Guidelines (WCAG). Klinkt dat nog een beetje te veel als hocus pocus? In het blog zo maak je je website toegankelijk voor iedereen legt Michèle van den Aardweg (front-end developer bij GRRR) stapsgewijs uit hoe je een website ontwikkelt die goed in elkaar zit én door iedereen gebruikt kan worden. 

Hoewel de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat er ook SEO-trucs zijn om hoog te scoren in voice interfaces, is goed resultaat in voice dus een mooie bijkomstigheid van (of reden voor)  het ontwerpen met een focus op toegankelijkheid.

Omdat wij niet vies zijn van wat slimme SEO-ingrepen, willen we ook dit onderwerp niet onbesproken laten. Naast dat deze je helpen om beter vindbaar te worden in (voice) searches, geven ze marketeers bruikbare inzichten. Maar daarover later meer. Eerst is het goed om te weten dat de komst van voice search een groot effect heeft op hoe zoekmachines werken.

In de afgelopen jaren hebben we geleerd om ons in zeer weinig woorden uit te drukken, zodat zoekmachines ons begrijpen. Maar met de komst van voice search komt er nu een einde aan het exacte keywordtijdperk, en zullen we steeds vaker te maken krijgen met de zogeheten longtail-keywords. Dit zijn zoekopdrachten van vier woorden of langer. We benaderen zoekmachines steeds vaker als een echt persoon en gebruiken daarom liever volwaardige zinnen.

Dit betekent dat sommige zoektermen (20%) voor Google helemaal nieuw zijn, en Google steeds beter zijn best moet doen om de bredere context te begrijpen. Gelukkig wordt de AI – hetgeen dat voice search mogelijk maakt – met elke conversatie slimmer, en krijgt deze steeds sneller de intentie van de gebruiker door.

Zoals ik al zei kunnen voice searches (longtail-keywords) interessante inzichten opleveren voor marketeers. Volgens Campaign geven ze ons namelijk een beeld van de gebruiksintentie én van iemands positie in een funnel. Dat klinkt best ingewikkeld, maar eigenlijk is het vrij logisch. Bij spraakgestuurde zoekopdrachten zijn we namelijk sneller geneigd om een vraag te stellen. En die geven vaak inzicht in de wens van de gebruiker. Onderstaande grafiek geeft dit eenvoudig weer.

Iemand die googled op waar is dus sneller geneigd tot aankoop dan iemand die googled op wie? Deze kennis maakt het voor een marketeer makkelijker om content te maken die hierop inspeelt. Wil je dat jouw website bij een zoekopdracht als eerst gevonden wordt? Probeer dan zoveel mogelijk vragen te beantwoorden in je tekst. Dit zal in de loop van de tijd zijn vruchten afwerpen.

Naast de eerder genoemde manieren om een website beter te laten scoren in de voice interfaces, zijn er nog een aantal andere dingen die je kunt doen om te zorgen dat jouw pagina goed wordt gevonden:

Paginasnelheid 
Volgens onderzoek van Backlinko is het resultaat van een spraakgestuurde zoekopdracht veel sneller dan de snelheid van de meeste webpagina’s. Het is daarom handig om je laadsnelheid te optimaliseren, wil je in aanmerking komen voor voice. 

Schrijfwijze
Schrijf je content op een natuurlijke en gesproken manier. De gesprekken die mensen met de AI voeren zijn dat namelijk ook. Hierdoor wordt de content voor een zoekmachine makkelijker te doorgronden en als relevant te herkennen. Verder is het belangrijk om je tekst kort en eenvoudig te houden.

Structured data 
Maak gebruik van structured data om zoekmachines aan te geven wat een stukje geïndexeerde code betekent. Dit kan het het best gedaan worden door semantic markup. Hiermee neem je een computer aan de hand door extra informatie toe te voegen aan de HTML-tags van jouw website. Deze eenvoudige stukjes code geven aan wat het element dat volgt precies betekent. Hierdoor hoeft een zoekmachine zoals Google bijvoorbeeld niet meer te gokken wat jouw adres is, maar kan hij dit aflezen uit het stukje code. Hiermee wordt je content relevanter en is de kans groter dat jouw pagina hoog scoort.

Betekenen deze ontwikkelingen dat we straks alleen nog maar met onze stem opdrachten uitvoeren? Wie weet. Momenteel gebruikt al 41% van alle volwassenen minstens een keer per dag een spraakbesturing feature. Sommigen beweren zelfs dat de voice-AI-systemen binnen tien jaar de plaats van de smartphone zullen innemen. Dat is in principe goed nieuws. Want hoe meer mensen gebruik maken van deze systemen, des te slimmer en dus bruikbaarder ze worden. En daarmee toegankelijker voor een breder publiek.