Stichting Data Bescherming Nederland

Stichting Data Bescherming Nederland gaat Twitter aanklagen. Het bedrijf MoPub – waar Twitter tot 2021 eigenaar van was – verhandelt namelijk al jaren data die ze op illegale wijze hebben verkregen. Persoonlijke gegevens van miljoenen Nederlanders die ze halen uit apps die jij en ik vaak gebruiken, zoals Buienradar, Shazam, Vinted, datingsapps zoals Happn of fitness- en cyclustrackers. Hierdoor weten ze bijvoorbeeld dat jij probeert zwanger te raken of dat je gevoelig bent voor een eetstoornis. Hartstikke persoonlijke informatie dus, die ze verkopen aan adverteerders. Maar daarvoor heb je nooit toestemming gegeven en MoPub breekt hiermee de privacywet AVG.

Om hier tegen op te staan, initieert Stichting Data Bescherming Nederland een massaclaim. En is het belangrijk dat die ondertekend wordt door zoveel mogelijk gedupeerden – vrijwel iedereen met een smartphone dus – om de rechter ervan te overtuigen dat hier wat aan moet gebeuren.

Data privacy en ethical tech zitten in het DNA van GRRR en wij hebben hier oog voor in al onze projecten. Toen Stichting Data Bescherming Nederland ons vroeg om een campagne te ontwikkelen die opkomt voor digitale privacy, was de keuze dan ook simpel: we gaan samen opstaan tegen deze techreus.

De eerste focus in de campagnestrategie is de ernst van deze privacyschending over te brengen. Mensen kunnen namelijk wat sceptisch tegenover online privacy staan. Want hoe erg is het als het internet weet dat ik op zoek ben naar een nieuwe sportoutfit? En dat ik daarom gerichte advertenties voorgeschoteld krijg?

Wat zij niet weten is dat de gevolgen van de illegale datahandel een stuk verder gaan dan dat we in Buienradar een sportschoen voorbij zien komen. MoPub is namelijk opzettelijk niet transparant over welke data van je worden verzameld en wat ermee wordt gedaan. Want daar is veel geld mee te verdienen.

Door jouw zoek-, swipe en klikgedrag in al die apps te combineren, kan dit bedrijf profielen van je maken die gaan over onder meer je seksuele voorkeuren, je ras, je verslaving. Het kan zelfs zo ver gaan dat wanneer je zwanger bent, je bepaalde banen niet te zien krijgt. Of dat jouw onzekere puberdochter wordt bestookt met advertenties voor strenge diëten. Zo kunnen jouw intieme gegevens dus tegen jou of je kinderen worden gebruikt. Dat gaat dus nog verder dan het overschrijden van je privacy: het tast je autonomie als mens aan. En dat zodat techreuzen nog rijker kunnen worden.

Kortom: Je staat te koop. En dat staat dan ook centraal in de campagne. We ontwikkelden een confronterende campagnestijl met copy die opvalt en je aan het denken zet. Copy die de complexe technische materie helder maakt, juridisch klopt én meer context geeft in onder meer een explainer video en heldere teksten op de website.

Met het uitleggen van de vergaande gevolgen van deze datahandel ben je er nog niet. Want om mensen in actie te laten komen, is vertrouwen in de organisatie achter de claim ook essentieel. De stichting is nog nieuw, en wellicht nog niet bekend bij volgers van het thema digitale privacy – zoals journalisten. Terwijl journalisten wel een belangrijke rol kunnen spelen in het aandacht geven aan deze illegale datahandel.

In onze campagne laten we zien dat Stichting Data Bescherming Nederland een organisatie is met vergaande kennis over digitale privacy. Dat doen we door de lezer te informeren: op de site worden de stappen naar de rechtszaak helder uitgelegd, en door de ambassadeurs – die al lange tijd expert zijn op het gebied van digitale privacy – een centrale rol te geven in het verhaal. De professionaliteit van de stichting ondersteunen we met een sprekende visuele identiteit.

Je kunt je voorstellen dat een campagne als deze, om een andere aanpak vraagt dan wanneer je een frisdrankmerk promoot. We wilden bewust ver weg blijven van de esthetiek van reclame, om op die manier de betrouwbaarheid van de stichting te benadrukken. Dat vraagt om een extra denkstap in de conceptfase.

We hebben daarom gekozen voor een sec, maar wel uitgesproken ontwerp dat de copy centraal stelt. De witte achtergrond maakt het anders dan advertenties. In de reclamewereld wordt namelijk veel rood, geel of oranje gebruikt omdat die kleuren de aandacht trekken. Toch weten we de aandacht te vangen door het speels inzetten en laten echoën van de cursor – een verwijzing naar de online wereld.

Naast dat de campagne er niet uit mag zien als een reclamecampagne, kan SDBN natuurlijk ook geen commerciële campagnetactieken inzetten. Een campagne die laat zien dat jouw data reclamewaar zijn, kun je natuurlijk niet ondersteunen met targeting. Een duidelijk gevalletje ‘practice what you preach’. Dus van campagnestrategie tot aan uitvoering staat transparantie en betrouwbaarheid centraal.

Dat maakt het wel uitdagender om de campagne onder de aandacht te krijgen bij de juiste mensen. In de strategie zetten we daarom in op advertenties in kranten en weekbladen en op free publicity in betrouwbare media met een sterk en juridisch kloppend verhaal.

Gelukkig was er serieuze media-aandacht voor dit belangrijke onderwerp, onder meer op de radio en in podcasts en met uitgebreide aandacht in de grootste kranten. Dat hadden we al zien aankomen: na aandacht op de voorpagina, gaan mensen via Google op zoek naar hoe ze de actie kunnen steunen. Dan is het dus wel belangrijk dat ze snel op de site komen waar ze hun handtekening kunnen achterlaten. En dat ze niet door alle media-berichten in de zoekresultaten door de bomen het bos niet meer zien. Dus was het inrichten van een funnel een belangrijk onderdeel van de strategie. Ondersteund door SEA op de juiste zoektermen en goed ingestoken SEO op de website.

Dan rest ons nog maar één ding: doe mee en steun de rechtszaak! Ga naar www.jestaattekoop.nl

We doen het niet alleen

In samenwerking met Julia Janssen en Jeroen Barendse.
Dieke de Boer, Jasper Plender, Vaughn Tan, Anouk Ruhaak